www.eprace.edu.pl » milosc-mlodziezy » Metodologiczne podstawy badań własnych » Hipotezy badawcze

Hipotezy badawcze

Po sformułowaniu problemów badawczych należy sformułować odpowiedzi na nie w formie hipotez. Hipotezy są na ogół punktem wyjścia wszelkich badań. Z greckiego „hipothesis” to przypuszczenie, domysł. Według T. Pilcha „hipotezą nazywa się wszelkie twierdzenia częściowo tylko uzasadnione, przeto także wszelki domysł, za pomocą którego tłumaczymy dane faktyczne, a więc też i domysł w postaci uogólnienia, osiągniętego (...) na podstawie danych wyjściowych”¹¹¹. W zależności od stopnia ogólności wyróżniamy dwa rodzaje hipotez:

- proste, wyprowadzone z uogólnienia prostych obserwacji,

- złożone, zakładające istnienie powiązań między zdarzeniem.

Biorąc pod uwagę cel, jakiemu dane hipotezy służą, można wyróżnić hipotezy:

- podstawowe, których celem jest wyjaśnienie zasadniczych problemów danej nauki,

- częściowe, które wyjaśniają fragmentaryczne zagadnienia, składające się na dany problem.

Natomiast ze względu na zasięg można wyróżnić hipotezy: ogólne i szczegółowe. Hipoteza szczegółowa jest ukonkretnieniem hipotezy ogólnej¹¹².

Hipotezy naukowe powinny być:

1. o tyle nowe, aby wskazywały na jakieś nieznane dotąd aspekty badanych faktów, procesów, zjawisk, ich uwarunkowań, okoliczności, itp.,

2. na tyle ogólne, żeby obejmowały swoim zakresem wszelkie fakty, procesy czy zjawiska, jakich dotyczą,

3. pojęciowo jasne, tzn. wyrażone w jednoznacznych terminach, możliwie dostatecznie ostrych,

4. wolne od sprzeczności wewnętrznych, czyli powinny być tak sformułowane, aby nie zawierały zdań wzajemnie sprzecznych,

5. empirycznie sprawdzalne, czyli dające się zweryfikować, tzn. potwierdzić lub obalić poprzez badania¹¹³.

Według J. Sztumskiego każda hipoteza, jako określony domysł naukowy oparty na uogólnieniach dotychczasowych rezultatów poznawczych jest zawsze mniej lub bardziej twórczym dziełem osoby badającej¹¹⁴. To czy dana hipoteza jest prawdziwa czy fałszywa decyduje rzetelność procesu weryfikacji. W posługiwaniu się hipotezami obowiązuje ostrożność. Od hipotez bowiem zależy jak będą wyglądały techniki badawcze i główne kierunki badań. Określają co i jak należy badać, jak skonstruować kwestionariusz, aby potem na jego podstawie uzyskać wyniki i je przeanalizować. To swego rodzaju wyzwanie dla badacza.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzenia sformułowano następujące hipotezy:

1. Uczniowie szkół średnich sądzą, że zakochani zachowują się odmiennie.

2. Opinie o sposobie pojmowania miłości różnią się w zależności od miejsca zamieszkania w wielkim albo w małym mieście.

3. Według opinii uczniów szkół średnich miłość wyzwala proces idealizowania kochanej osoby.

4. Wzory zachowań i sposoby pojmowania miłości młodzi ludzie wynoszą również z domu rodzinnego.

5. Uczniowie sądzą, że miłość motywuje do innych, lepszych niż codzienne czynów, wyzwala poświęcenie i rezygnację z niektórych złych nawyków.

komentarze

Przeszukaj ePrace

Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.